Celestia là mạng dữ liệu và đồng thuận mô-đun đầu tiên cung cấp năng lượng cho các ứng dụng Web3 an toàn và có thể mở rộng.
Celestia là gì?
Celestia là một lớp dữ liệu sẵn có theo mô-đun được thiết kế để sử dụng công nghệ rollup (giải pháp mở rộng quy mô Layer-2 trên Ethereum). Nhờ vậy mà nó có thể cung cấp cho các nhà phát triển một nền tảng để xây dựng các DApp với chi phí thấp hơn nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ tính bảo mật và tính phân quyền.
Celestia không hoạt động giống như một blockchain Layer-1 điển hình mà nó chỉ thực hiện order (đặt hàng) các giao dịch, sau đó verify (xác minh) dữ liệu đang được xuất bản là có sẵn. Bằng cách tiếp cận này, dự án có được khả năng mở rộng, tính linh hoạt và khả năng tương tác chưa từng có trong các thiết kế blockchain trước đây.
Công nghệ của Celestia
- Tách consensus và execution layers
Các blockchains “world computer” tiêu chuẩn gói sự đồng thuận và execution trong khi Celestia tách chúng ra. Celestia cung cấp một consensus có thể cắm được, cho phép các nhà phát triển triển khai các execution layers của riêng họ để chạy trên đầu. Điều này cho phép các ứng dụng được xây dựng trên Celestia có khả năng tùy chỉnh và chủ quyền hơn.
- Bằng chứng về tính khả dụng của dữ liệu (Data availability proofs)
Celestia sử dụng lược đồ mã hóa reed-solomon 2 chiều để mã hóa dữ liệu khối sao cho chỉ một mẫu dữ liệu nhỏ là đủ để xác minh một cách chắc chắn về mặt thống kê rằng toàn bộ khối đã được xuất bản. Nếu dữ liệu được mã hóa không chính xác, mạng sẽ được thông báo qua bằng chứng gian lận về tính khả dụng của dữ liệu.
- Bản tổng hợp để thực hiện ngoài chuỗi (Rollups for off-chain execution)
Celestia hoàn toàn phù hợp cho một giải pháp mở rộng quy mô mới được gọi là rollups đẩy việc thực thi trạng thái ra ngoài chuỗi và dựa vào chuỗi cơ sở để có được sự đồng thuận và dữ liệu sẵn có. Các lần tổng hợp lạc quan yêu cầu tính sẵn có của dữ liệu để phát hiện gian lận và các lần tổng hợp không có kiến thức yêu cầu tính khả dụng của dữ liệu để xây dựng lại trạng thái của chuỗi.
- Đảm bảo light client an toàn để tương tác chuỗi chéo
Khả năng tương tác chuỗi chéo phụ thuộc vào các ứng dụng khách nhẹ thường không an toàn vì chúng đưa ra giả định đa số trung thực. Các khách hàng nhẹ ở Celestia không đưa ra giả định đa số trung thực, mở khóa khả năng tương tác chuỗi chéo thực sự an toàn. Việc kết nối các chuỗi sẽ đơn giản như việc triển khai một hợp đồng thông minh.
- Celestia dành cho các ứng dụng phi tập trung, điện toán đám mây dành cho web truyền thống
Cơ sở hạ tầng web phát triển từ các máy chủ riêng lẻ, đến các dịch vụ lưu trữ chia sẻ và cuối cùng là các máy ảo riêng lẻ trên một máy chủ dùng chung. Tương tự, cơ sở hạ tầng phi tập trung đang phát triển từ chuỗi thực thi riêng lẻ sang chuỗi thực thi chia sẻ và cuối cùng là chuỗi thực thi riêng lẻ trên một lớp đồng thuận được chia sẻ.
Điểm nổi bật của Celestia
- Triển khai blockchain dễ như smart contract
Celestia cung cấp sự đồng thuận và bảo mật theo yêu cầu, cho phép bất kỳ ai cũng có thể triển khai một blockchain mà không cần tốn chi phí khởi động một mạng lưới đồng thuận mới.
- Dễ dàng mở rộng quy mô nhờ lấy dữ liệu mẫu
Celestia không thực hiện xác thực các giao dịch do đó thông lượng của nó không bị tắc nghẽn khi thực thi hợp đồng thông minh giống như các blockchain truyền thống. Nhờ vào phương pháp lấy dữ liệu mẫu (data availability sampling), thông lượng của Celestia luôn cân bằng với số lượng người dùng và dễ dàng mở rộng quy mô.
- Khả năng tương tác an toàn
Các blockchain được xây dựng trên Celestia có thể tương tác với các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất.
- Tùy chọn môi trường thực thi
Vì Celestia không áp đặt bất kỳ quy định thực thi nào, các nhà phát triển có thể tự do xác định môi trường thực thi các hợp đồng thông minh của riêng họ. Celestia sẽ hỗ trợ tất cả các phiên bản rollup, nhưng ban đầu dự án sẽ tập trung vào EVM (Ethereum Virtual Machine) và Cosmos SDK.
Team của Celestia
Nhóm có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng và mở rộng quy mô blockchain từ các dự án như Ethereum, Cosmos và Harmony.
Investor
Vào tháng 3 năm 2021, Celestia đã huy động thành công 1,5 triệu đô la Mỹ trong vòng gọi vốn Seed Round với sự tham gia nhiều quỹ đầu tư nổi tiếng thế giới như: Interchain Foundation, Binance Labs, Maven 11 Capital, KR1,…
Roadmap
Tổng kết
Celestia có thể coi là một dự án đi trước thời đại trong việc xem xét tính khả dụng của dữ liệu và một ngăn xếp blockchain mô-đun. Trong khi đó hiện nay những dự án blockchain Layer-1 khác, chẳng hạn như Polygon vẫn đang trong quá trình tìm cách mô-đun hóa dữ liệu. Nếu dự án thành công và đi đúng lộ trình đã đặt ra thì Celestia sẽ là dự án tiên phong trong các giải pháp mở rộng quy mô blockchain Layer-1. Dự án rất có thể sẽ bùng nổ sớm trong tương lai.
———————————————
